Кожны вечар а васемнаццатай гадзіне белакрылы Анёл спускаўся зь нябёсаў, уладкоўваўся на чарапічным даху касьцёла сьвятога Язэпа і, асьцярожна выглядваючы з-за высокага франтону, уважліва сачыў за тым, што адбывалася ўнізе. Неўзабаве пад касьцёл прыходзілі людзі. Яны прыносілі з сабою Крыж, станавіліся ў кола і пачыналі ціха маліцца. Здавалася, што гэта сьветлы, велічны карабель адпраўляецца ў чарговае плаваньне. Мелёдыя малітваў нагадвала шэлест марскіх хваляў. Па небу паважна плылі рознакаляровыя аблокі, пранізьліва крычэлі чайкі і шумеў нястомны вандроўнік вецер. Зіхацелі на сонцы сьветлыя, намоленыя сьцены старадаўняй бажніцы. Прыслухоўваўся да ціхага шэпту хваляў-малітваў белакрылы Анёл і добры Пан Езус пасяляўся ў кожным раскрыўшымся менавіта для Яго сэрцы. Людзкія сэрцы напаўняліся Вераю, Надзеяю, Любоўю, Радасьцю і Свабодаю...
А на менскіх вуліцах восень, закаханая ў найпрыгажэйшы на сьвеце горад, бязьлітасна абрывала з дрэваў рознакаляровае лісьце, варажыла на ім, нібыта гарэзьлівая дзяўчынка на пялёстках далікатнай рамонкі: любіць, ня любіць, любіць, не..., і ад спорнага жоўта-чырвонага лістапада немагчыма было схавацца нават пад парасонам.
У гэтыя цёплыя восеньскія дні большасьць жыхароў Менску знаходзілася за горадам і гойсала з кошыкамі ды вёдрамі па навакольных лясох, шукаючы духмяных баравікоў, жыцьцярадасных чырвонагаловікаў, зграбных абабкаў, кампанейскіх апенькаў ды іншых грыбоў. У шматлікіх гарадзкіх кватэрах грыбы сушыліся ў духоўках, смажыліся на патэльнях, марозіліся ў лядоўнях, віселі замест фіранак на вокнах, ну а самыя спрытныя зь іх дабіраліся нават да жырандоляў. За горадам было вельмі прыгожа, утульна і спакойна.
Спадарыня з сумнымі шэрымі вачыма, якая часьцяком прыходзіла пад касьцёл памаліцца, марыла адпачыць ад гарадзкога тлуму і пасяліцца ў драўлянай вясковай хацінцы побач з чыгункаю, каб мець магчымасьць штодзённа хадзіць у лес ды на рэчку, слухаць бясконцыя размовы конікаў і радасныя сьпевы жабак, наведваць працалюбівых сваякоў баброў, а на выходныя прыязджаць ў Менск. Яна нават уяўляла сабе, як абзавядзецца ў вёсцы гаспадаркаю, якая будзе складацца з шэрай хатняй мышы, цвыркуна, які любіць жыць за печчу, ружовага беларускага парсючка і вясёлых сланечнікаў. Спадарыня зьбіралася гадаваць парсюка не дзеля таго, каб потым яго зьесьці, а дзеля таго, каб ім любавацца і ствараць яму ўмовы для шчасьлівага жыцьця.
Маленькі, жвавы хлопчык Вітаўт, які прыходзіў пад касьцёл разам з мамай, марыў стаць добрым беларускім сьвятаром і адслужыць сваю першую імшу менавіта ў касьцёле Сьвятога Язэпа. Ягоныя прыгожыя цёмныя вочы, нібыта легкакрылыя аксамітныя матылькі, зіхацелі на сімпатычным, усьмешлівым твары і прымушалі шчыра ўсьміхацца нават самых сур’ёзных і строгіх бабуляў.
Самотная пані Марыя марыла, каб пачуваліся шчасьлівымі ўсе беларускія дзеткі. Часам яна наведвала дзіцячы дом, які знаходзіўся ў адным зь невялічкіх беларускіх мястэчкаў, і частавала цукеркамі ды садавінаю маленькіх дзетак, якія там жылі, а на сьвяты прыносіла ім цацкі ды іншыя падарункі.
Старажытны касьёл марыў прымаць у сваіх намоленых сьценах шматлікіх вернікаў, слухаць разам зь імі натхнёныя казані беларускіх сьвятароў ды чароўную музыку аргана і ўпрыгожваць сваімі залатымі крыжамі часам яснае ды блакітнае, а часам пахмурнае ды шэрае менскае неба.
А мініяцюрная, старэнькая бабця Геня марыла толькі аб тым, каб ёй перасталі балець ножкі і каб яна штодня магла прыходзіць да касьцёлу.
А ў злога чараўніка, які ўжо трынаццаць гадоў жыў у Менску, былі мары зусім іншага кшталту: ён хацеў адабраць у людзей касьцёл і ператварыць яго ў месца для сваіх нядобрых забаваў. Чараўнік нідзе ня мог знайсьці сабе спакою і ад злосьці выматваў усім вантробы. Часам ён заклапочана варушыў чорнымі вусамі ды казаў сам сабе: “Трэба ўсіх, хто са мною ня згодны і хто спрабуе мне пярэчыць, тэрмінова пасадзіць у турму, каб яны не псавалі мне нэрвы і не парушалі стабільнасьць, якую я так старана ад усіх ахоўваю”.
Калі-нікалі Анёл спускаўся з касьцельнага даху, хаваў свае белыя крылы пад моднаю джынсаваю курткаю, прышпільваў значкі “Я за Свабоду” і “Я люблю Беларусь”, а потым пад выглядам даволі “прасунутага” юнака з блакітнымі вачыма і сьветлымі валасамі, станавіўся ў кола вернікаў і маліўся разам зь імі, пасьля чаго ішоў у бліжэйшую інтэрнэт-кавярню, каб паглядзець, што робіцца ў сеціве. Анёл вельмі любіў наведваць гасьцёўні беларускамоўных сайтаў і часам пакідаў там свае допісы, прапановы ды заўвагі.
У адной з такіх гасьцёўняў заўсёды было цёпла, сонечна і ўтульна. Там нават у кастрычніку расьцьвітала чароўная кветка Папараці, а прыгожы малады спадар, вельмі падобны на высакароднага рыцара са старадаўняй карціны, добразычліва ўсьміхаўся наведнікам сайта са шматлікіх сучасных фотаздымкаў. Ягоныя шэра-зялёныя вочы нагадвалі вочы Пана Езуса. У іх жыла таямніца і здавалася, што Сам Пан Бог усьміхаецца празь іх нашай зямлі. Людзі называлі гэтага маладога спадара “пабожным змагаром з грамадзкай несправядлівасьцю”, паважалі яго і верылі яму, а злы чараўнік вельмі моцна яго баяўся, бо той заўсёды казаў праўду, любіў свабоду і змагаўся за яе. Таму чараўнік вырашыў схаваць яго ад людзкіх вачэй у цёмным, дрымучым лесе. Ён спадзяваўся, што людзі зь цягам часу забудуць зеленавокага рыцара, забудуць, што такое праўда, свабода ды справядлівасьць, забудуць Бога і стануць пакланяцца чараўніку.
Імкліва пралятаў час і неўзабаве цёплая, пяшчотная, рознакаляровая восень зьмянілася строгаю, халоднаю, падобнаю да чыстай белай лілеі, зімою. Па засыпанай пушыстым, зьзяючым сьнегам зямлі прыходзіў да маленькіх і вялікіх дзетак сьвяты Мікалай. Потым у горадзе зьявіўся ўсьмешлівы сьвяты Валянцін, вакол якога ўвесьчас гуртавалася вясёлая беларускамоўная моладзь. Не сьціхаў ля сьценаў старой бажніцы нястомны вандроўнік вецер. Плылі над зямлёю пухнатыя снегавыя хмары, а людзі ўсё так жа прыходзілі да касьцёлу і маліліся. Плакаў на стромкім даху касьцёла белакрылы Анёл, бо вельмі шкадаваў бабцю Геню, у якой балелі ножкі, і перажываў за маладога зеленавокага спадара, якога чараўнік ні за што не жадаў выпускаць зь лесу. Плакала спадарыня з сумнымі шэрымі вачыма, бо шкадавала Анёла, сябе ды ўсіх астатніх. Плакаў у нябёсах сьвяты Язэп, бо шкадаваў злога чараўніка і тых людзей, якія яго баяліся і таму не аддавалі касьцёл вернікам і не выпускалі з дрымучага лесу высакароднага рыцара.
У хуткім часе зіма растаяла, нібыта казачная дзяўчына Сьнягурка, і саступіла месца маладой прыгажуні вясьне. У горадзе ўжо каторы дзень кіраваў птушыным хорам вясёлы сакавік. Менск прачынаўся, варушыліся ягоныя жыхары. Моладзь гойсала туды-сюды з налепкамі і ўлёткамі, часьцей можна было пачуць беларускую мову на вуліцах і ў транспарце. І нават маленькія дзеткі радасна абвяшчалі заклапочаным мінакам: “Жыве Беларусь!”. Беларусь у Менску і сапраўды паціху жыла і ўпарта чакала цуду. І нібыта зорачкі сярод змрочных хмараў, мігцелі на торбачках менчукоў бел-чырвона-белыя значкі “Я люблю Беларусь” і “Я за свабоду”. А на Вялікдзень уваскрослы Хрыстос трымаў у рукох бел-чырвона-белы сьцяг і запрашаў пад яго ўсіх беларусаў. І зноў ажывала ў некранутых зімовымі маразамі людзкіх сэрцах Вера, Надзея і Любоў. І людзі ўпэўнена казалі: “Мы абавязкова пераможам!”. Усьміхаўся ў нябёсах белакрылы Анёл і быў упэўнены ў перамозе зеленавокі рыцар, падобны на вершніка зь імклівай беларускай Пагоні.
Вясна незаўважна пасталела і ператварылася ў спякотнае, сонечнае, смарагдавае лета. А ля касьцёла сьвятога Язэпа нават у паветры адчувалася напружанасьць ды наэлектрызаванасьць Белакрылы Анёл асьцярожна выглядваў з-за франтону, назіраў, як людзі падыходзяць да старажытнай бажніцы, дакранаюцца да яе прахалодных сьценаў і моляцца. Ён на свае вочы бачыў, як вакол людзей, а галоўнае – ўнутры іх, ідзе змаганьне Дабра са Злом. (Зусім як у казцы). Анёл быў перакананы, што чараўнік ня здолее адабраць у людзей сьвятыню. Ён верыў, што людзі змогуць адстаяць Праўду, Свабоду і Справядлівасьць і зь нецярпеньнем чакаў вяртаньня ў Менск зеленавокага рыцара, падобнага на вершніка з забароненага беларускага герба. “Калі вера ператвараецца ў перакананьне – мары зьдзяйсьняюцца” – ціха шаптаў ён, седзячы на чарапічным даху касьцёла, і ведаў, што ўсё так і будзе.
Аднойчы Анёл любаваўся нашым горадам, лятаючы сярод пушыстых белых аблачынак, і раптам яму ў галаву прыйшла вельмі цудоўная ідэя. Ён спусьціўся зь нябёсаў, трымаючы ў рукох пэндзаль ды рознакаляровыя фарбы, затым уладкаваўся на высокім касьцельным франтоне і за адзін вечар напісаў на чыстым, сіне-блакітным менскім небе вось такую чароўную карціну:
Лета. Вечаровы Менск. “Кавярня, прыцемкі, абсэнт...” – ціха сьпявае непаўторны Лявон Вольскі... У кавярні сядзіць спадарыня з сумнымі шэрымі вачыма, побач зь ёю – прыстойны каталіцкі пан. (Анёл вырашыў, што шэравокай спадарыні нашмат больш пасуе сядзець у кавярні пабач з добрым панам, чым у вёсцы побач з ружовым парсюком :). Па вуліцы інтэлігентны сабачка вядзе на шпацыр ня менш інтэлігентную бабцю Геню. Бабця ўжо пабыла ў касьцёле сьвятога Язэпа на імшы, якую сёньня служыў яе ўлюбёны ксёндз Вітаўт, і ёй зусім не баляць ножкі. ”Растуць парасоны пад цёплым дажджом”... дзьверы кавярні адчыняюцца і туды ўваходзіць зеленавокі рыцар разам з прыгожай сьветлавалосай паненкаю. У Беларусі больш няма злога чараўніка, няма турмаў і “фронту“, бо краіна, якой кіруе прыгожы малады рыцар, падобны на вершніка зь беларускай Пагоні, ўпэўнена ўвайшла ў эпоху Адраджэньня... Белакрылы Анёл лятае над Менскам і зазірае ў расчыненыя вокны ўтульных дамоў. У адным зь іх шчасьлівая пані Марыя распавядае казкі маленькай блакітнавокай дзяўчынцы. Вецер асьцярожна, нібыта немаўлятку ў люльцы, калыша ў сіне-блакітных нябёсах бел-чырвона-белы сьцяг, белыя аблокі павольна плывуць над свабодным горадам... Цуд, якога мы ўсе так чакалі, нарэшце зьдзейсьніўся...
А на менскіх вуліцах восень, закаханая ў найпрыгажэйшы на сьвеце горад, бязьлітасна абрывала з дрэваў рознакаляровае лісьце, варажыла на ім, нібыта гарэзьлівая дзяўчынка на пялёстках далікатнай рамонкі: любіць, ня любіць, любіць, не..., і ад спорнага жоўта-чырвонага лістапада немагчыма было схавацца нават пад парасонам.
У гэтыя цёплыя восеньскія дні большасьць жыхароў Менску знаходзілася за горадам і гойсала з кошыкамі ды вёдрамі па навакольных лясох, шукаючы духмяных баравікоў, жыцьцярадасных чырвонагаловікаў, зграбных абабкаў, кампанейскіх апенькаў ды іншых грыбоў. У шматлікіх гарадзкіх кватэрах грыбы сушыліся ў духоўках, смажыліся на патэльнях, марозіліся ў лядоўнях, віселі замест фіранак на вокнах, ну а самыя спрытныя зь іх дабіраліся нават да жырандоляў. За горадам было вельмі прыгожа, утульна і спакойна.
Спадарыня з сумнымі шэрымі вачыма, якая часьцяком прыходзіла пад касьцёл памаліцца, марыла адпачыць ад гарадзкога тлуму і пасяліцца ў драўлянай вясковай хацінцы побач з чыгункаю, каб мець магчымасьць штодзённа хадзіць у лес ды на рэчку, слухаць бясконцыя размовы конікаў і радасныя сьпевы жабак, наведваць працалюбівых сваякоў баброў, а на выходныя прыязджаць ў Менск. Яна нават уяўляла сабе, як абзавядзецца ў вёсцы гаспадаркаю, якая будзе складацца з шэрай хатняй мышы, цвыркуна, які любіць жыць за печчу, ружовага беларускага парсючка і вясёлых сланечнікаў. Спадарыня зьбіралася гадаваць парсюка не дзеля таго, каб потым яго зьесьці, а дзеля таго, каб ім любавацца і ствараць яму ўмовы для шчасьлівага жыцьця.
Маленькі, жвавы хлопчык Вітаўт, які прыходзіў пад касьцёл разам з мамай, марыў стаць добрым беларускім сьвятаром і адслужыць сваю першую імшу менавіта ў касьцёле Сьвятога Язэпа. Ягоныя прыгожыя цёмныя вочы, нібыта легкакрылыя аксамітныя матылькі, зіхацелі на сімпатычным, усьмешлівым твары і прымушалі шчыра ўсьміхацца нават самых сур’ёзных і строгіх бабуляў.
Самотная пані Марыя марыла, каб пачуваліся шчасьлівымі ўсе беларускія дзеткі. Часам яна наведвала дзіцячы дом, які знаходзіўся ў адным зь невялічкіх беларускіх мястэчкаў, і частавала цукеркамі ды садавінаю маленькіх дзетак, якія там жылі, а на сьвяты прыносіла ім цацкі ды іншыя падарункі.
Старажытны касьёл марыў прымаць у сваіх намоленых сьценах шматлікіх вернікаў, слухаць разам зь імі натхнёныя казані беларускіх сьвятароў ды чароўную музыку аргана і ўпрыгожваць сваімі залатымі крыжамі часам яснае ды блакітнае, а часам пахмурнае ды шэрае менскае неба.
А мініяцюрная, старэнькая бабця Геня марыла толькі аб тым, каб ёй перасталі балець ножкі і каб яна штодня магла прыходзіць да касьцёлу.
А ў злога чараўніка, які ўжо трынаццаць гадоў жыў у Менску, былі мары зусім іншага кшталту: ён хацеў адабраць у людзей касьцёл і ператварыць яго ў месца для сваіх нядобрых забаваў. Чараўнік нідзе ня мог знайсьці сабе спакою і ад злосьці выматваў усім вантробы. Часам ён заклапочана варушыў чорнымі вусамі ды казаў сам сабе: “Трэба ўсіх, хто са мною ня згодны і хто спрабуе мне пярэчыць, тэрмінова пасадзіць у турму, каб яны не псавалі мне нэрвы і не парушалі стабільнасьць, якую я так старана ад усіх ахоўваю”.
Калі-нікалі Анёл спускаўся з касьцельнага даху, хаваў свае белыя крылы пад моднаю джынсаваю курткаю, прышпільваў значкі “Я за Свабоду” і “Я люблю Беларусь”, а потым пад выглядам даволі “прасунутага” юнака з блакітнымі вачыма і сьветлымі валасамі, станавіўся ў кола вернікаў і маліўся разам зь імі, пасьля чаго ішоў у бліжэйшую інтэрнэт-кавярню, каб паглядзець, што робіцца ў сеціве. Анёл вельмі любіў наведваць гасьцёўні беларускамоўных сайтаў і часам пакідаў там свае допісы, прапановы ды заўвагі.
У адной з такіх гасьцёўняў заўсёды было цёпла, сонечна і ўтульна. Там нават у кастрычніку расьцьвітала чароўная кветка Папараці, а прыгожы малады спадар, вельмі падобны на высакароднага рыцара са старадаўняй карціны, добразычліва ўсьміхаўся наведнікам сайта са шматлікіх сучасных фотаздымкаў. Ягоныя шэра-зялёныя вочы нагадвалі вочы Пана Езуса. У іх жыла таямніца і здавалася, што Сам Пан Бог усьміхаецца празь іх нашай зямлі. Людзі называлі гэтага маладога спадара “пабожным змагаром з грамадзкай несправядлівасьцю”, паважалі яго і верылі яму, а злы чараўнік вельмі моцна яго баяўся, бо той заўсёды казаў праўду, любіў свабоду і змагаўся за яе. Таму чараўнік вырашыў схаваць яго ад людзкіх вачэй у цёмным, дрымучым лесе. Ён спадзяваўся, што людзі зь цягам часу забудуць зеленавокага рыцара, забудуць, што такое праўда, свабода ды справядлівасьць, забудуць Бога і стануць пакланяцца чараўніку.
Імкліва пралятаў час і неўзабаве цёплая, пяшчотная, рознакаляровая восень зьмянілася строгаю, халоднаю, падобнаю да чыстай белай лілеі, зімою. Па засыпанай пушыстым, зьзяючым сьнегам зямлі прыходзіў да маленькіх і вялікіх дзетак сьвяты Мікалай. Потым у горадзе зьявіўся ўсьмешлівы сьвяты Валянцін, вакол якога ўвесьчас гуртавалася вясёлая беларускамоўная моладзь. Не сьціхаў ля сьценаў старой бажніцы нястомны вандроўнік вецер. Плылі над зямлёю пухнатыя снегавыя хмары, а людзі ўсё так жа прыходзілі да касьцёлу і маліліся. Плакаў на стромкім даху касьцёла белакрылы Анёл, бо вельмі шкадаваў бабцю Геню, у якой балелі ножкі, і перажываў за маладога зеленавокага спадара, якога чараўнік ні за што не жадаў выпускаць зь лесу. Плакала спадарыня з сумнымі шэрымі вачыма, бо шкадавала Анёла, сябе ды ўсіх астатніх. Плакаў у нябёсах сьвяты Язэп, бо шкадаваў злога чараўніка і тых людзей, якія яго баяліся і таму не аддавалі касьцёл вернікам і не выпускалі з дрымучага лесу высакароднага рыцара.
У хуткім часе зіма растаяла, нібыта казачная дзяўчына Сьнягурка, і саступіла месца маладой прыгажуні вясьне. У горадзе ўжо каторы дзень кіраваў птушыным хорам вясёлы сакавік. Менск прачынаўся, варушыліся ягоныя жыхары. Моладзь гойсала туды-сюды з налепкамі і ўлёткамі, часьцей можна было пачуць беларускую мову на вуліцах і ў транспарце. І нават маленькія дзеткі радасна абвяшчалі заклапочаным мінакам: “Жыве Беларусь!”. Беларусь у Менску і сапраўды паціху жыла і ўпарта чакала цуду. І нібыта зорачкі сярод змрочных хмараў, мігцелі на торбачках менчукоў бел-чырвона-белыя значкі “Я люблю Беларусь” і “Я за свабоду”. А на Вялікдзень уваскрослы Хрыстос трымаў у рукох бел-чырвона-белы сьцяг і запрашаў пад яго ўсіх беларусаў. І зноў ажывала ў некранутых зімовымі маразамі людзкіх сэрцах Вера, Надзея і Любоў. І людзі ўпэўнена казалі: “Мы абавязкова пераможам!”. Усьміхаўся ў нябёсах белакрылы Анёл і быў упэўнены ў перамозе зеленавокі рыцар, падобны на вершніка зь імклівай беларускай Пагоні.
Вясна незаўважна пасталела і ператварылася ў спякотнае, сонечнае, смарагдавае лета. А ля касьцёла сьвятога Язэпа нават у паветры адчувалася напружанасьць ды наэлектрызаванасьць Белакрылы Анёл асьцярожна выглядваў з-за франтону, назіраў, як людзі падыходзяць да старажытнай бажніцы, дакранаюцца да яе прахалодных сьценаў і моляцца. Ён на свае вочы бачыў, як вакол людзей, а галоўнае – ўнутры іх, ідзе змаганьне Дабра са Злом. (Зусім як у казцы). Анёл быў перакананы, што чараўнік ня здолее адабраць у людзей сьвятыню. Ён верыў, што людзі змогуць адстаяць Праўду, Свабоду і Справядлівасьць і зь нецярпеньнем чакаў вяртаньня ў Менск зеленавокага рыцара, падобнага на вершніка з забароненага беларускага герба. “Калі вера ператвараецца ў перакананьне – мары зьдзяйсьняюцца” – ціха шаптаў ён, седзячы на чарапічным даху касьцёла, і ведаў, што ўсё так і будзе.
Аднойчы Анёл любаваўся нашым горадам, лятаючы сярод пушыстых белых аблачынак, і раптам яму ў галаву прыйшла вельмі цудоўная ідэя. Ён спусьціўся зь нябёсаў, трымаючы ў рукох пэндзаль ды рознакаляровыя фарбы, затым уладкаваўся на высокім касьцельным франтоне і за адзін вечар напісаў на чыстым, сіне-блакітным менскім небе вось такую чароўную карціну:
Лета. Вечаровы Менск. “Кавярня, прыцемкі, абсэнт...” – ціха сьпявае непаўторны Лявон Вольскі... У кавярні сядзіць спадарыня з сумнымі шэрымі вачыма, побач зь ёю – прыстойны каталіцкі пан. (Анёл вырашыў, што шэравокай спадарыні нашмат больш пасуе сядзець у кавярні пабач з добрым панам, чым у вёсцы побач з ружовым парсюком :). Па вуліцы інтэлігентны сабачка вядзе на шпацыр ня менш інтэлігентную бабцю Геню. Бабця ўжо пабыла ў касьцёле сьвятога Язэпа на імшы, якую сёньня служыў яе ўлюбёны ксёндз Вітаўт, і ёй зусім не баляць ножкі. ”Растуць парасоны пад цёплым дажджом”... дзьверы кавярні адчыняюцца і туды ўваходзіць зеленавокі рыцар разам з прыгожай сьветлавалосай паненкаю. У Беларусі больш няма злога чараўніка, няма турмаў і “фронту“, бо краіна, якой кіруе прыгожы малады рыцар, падобны на вершніка зь беларускай Пагоні, ўпэўнена ўвайшла ў эпоху Адраджэньня... Белакрылы Анёл лятае над Менскам і зазірае ў расчыненыя вокны ўтульных дамоў. У адным зь іх шчасьлівая пані Марыя распавядае казкі маленькай блакітнавокай дзяўчынцы. Вецер асьцярожна, нібыта немаўлятку ў люльцы, калыша ў сіне-блакітных нябёсах бел-чырвона-белы сьцяг, белыя аблокі павольна плывуць над свабодным горадам... Цуд, якога мы ўсе так чакалі, нарэшце зьдзейсьніўся...
