Вясёлае чэрвеньскае сонейка зазірала ў вокны сонных менскіх дамоў.
Няўрымсьлівыя сонечныя зайчыкі бегалі навыперадкі па пакоях, гулялі ў хованкі, будзілі маленькіх дзетак і іхных бацькоў. Ласкавы летні ветрык залятаў у кватэры праз расчыненыя вокны, прыносіў з сабою белы таполевы пух, рознакаляровых матылькоў і пах садовых кветак.
— Запрашаем усіх за горад, у лес, на рэчку і на мора, — радасна грукаталі ўдалечыні нястомныя электрычкі.
Мэталічныя дзьверы пад’езда незадаволена рыпнулі і выпусьцілі на волю велічэзнага паласатага ката Апалінарыя. Следам за ім, падскокваючы, танцуючы ды сьпяваючы “Я ня здамся бяз бою” ва двор выбегла маленькая сьветлавалосая прыгажуня Каралінка.
— Ці скора мы паедзем на Менскае мора? — зь нецярпеньнем спытала яна ў бацькоў, якія ўжо чвэрць гадзіны завіхаліся пад адчыненым капотам старэнькага залацістага Форда.
— Каралінка, табе прыйдзецца пачакаць, — адказала крыху расстроеная мама, — наш улюбёны аўтамабіль чамусьці ўпарта не жадае заводзіцца і нават тата ня ведае, што зь ім здарылася.
— А навошта мне тое мора? — ціхенька бурчэў сабе пад нос пакрыўджаны Форд, — няўжо ніхто не разумее, што мне і тут няблага, бо ў двух кроках ад мяне, у ценю раскідзістай ліпы ўжо з паўгадзіны адпачывае шыкоўная беласьнежная Лянча...
Кот Апалінарый спагадліва агледзеў усіх хітрымі зялёнымі вачыма і сказаў “мя-я-я-ў”, што азначала: прабачце, шаноўныя спадары, паненкі і спадарыні, але я, на жаль, нічым вам дапамагчы не магу. Затым ён ляніва пазяхнуў, выгнуў сьпіну, паглядзеў, ці ўсё ў парадку зь ягоным паласатым хвастом, зірнуў адным вокам на спалоханых галубоў, а другім на мужчыну, які нёс у пакеце вялізную і, мабыць, вельмі смачную рыбіну, і павольна накіраваўся ў бок суседняга пад’езда. Каралінка пайшла за ім.
На лавачцы ля суседняга пад’езда сядзела ды любавалася сваёю цудоўнаю клумбаю самотная бабця. А любавацца і сапраўды было чым. Шматлікія рознакаляровыя цюльпаны, далікатныя нарцысы, сарамлівыя лілеі, пушыстыя кусты бэзу ды язьміну і нейкія незвычайныя, зусім маленькія, зь пяшчотнымі ружовымі пялёсткамі, рамонкі.
— Ой, якія прыгожыя рамонкі, я такіх ніколі ня бачыла, — зьдзівілася Караліна.
— Дзіцятка, гэта не рамонкі, — усьміхнулася бабця, — гэтыя кветкі называюць стакроткамі, ці — маргарыткамі. Хочаш, я распавяду табе пра іх вельмі цікавую і прыгожую легенду?
— Мяў, — адказаў замест Караліны кот Апалінарый, што азначала: канечне хоча, і я таксама з задавальненьнем Вас паслухаю.
Калісьці даўным-даўно, яшчэ на пачатку нашай эры, калі Пан Езус быў такім жа маленькім як і ты, ягоная Маці, Найсьвяцейшая Панна Марыя, захацела парадаваць свайго сыночка і падарыць яму прыгожы вянок з жывых кветак. Але была зіма, таму ўсе кветкі альбо паснулі, альбо завялі, альбо схаваліся пад глыбокім сьнегам. Не знайшоўшы ніводнай прыдатнай кветачкі, Сьвятая Багародзіца вырашыла зрабіць іх сама. Яна ўзяла абрэзкі жоўтага ядвабу, тоўстыя белыя ніці, іголку і пачала гатаваць маленькія кветачкі стакроткі. Пад час працы Панна Марыя некалькі разоў калола сабе пальцы вострай іглою. Кропелькі яе крыві афарбавалі некаторыя белыя ніці ў чырвоны і ружовы колер. Вось чаму акрамя белых пялёсткаў у стакротак сустракаюцца і ружовыя, а на ніжнім баку яны даволі часта бываюць афарбаваныя ў чырвоны колер. Стакроткі вельмі спадабаліся маленькаму Езусу. Ён любаваўся імі на працягу ўсёй зімы, а калі прыйшла вясна, высадзіў кветачкі пад вокнамі дома і стаў старана іх паліваць. Празь некаторы час штучныя кветкі дзіўным чынам ажылі, пачалі расьці, пусьцілі карані і неўзабаве расьсяліліся па ўсёй зямлі. Стакроткі ніколі не забываюцца на той цуд, які калісьці здарыўся зь імі. Яны цьвітуць зь вясны да восені і сваёю пяшчотнаю, някідкаю прыгажосьцю праслаўляюць Пана Езуса і Найсьвяцейшую Багародзіцу, а таксама радуюць нас. Стакроткі растуць амаль што ў кожным садзе. Зь іх складаюць прыгожыя мініяцюрныя букецікі.
Лісточкі маладых стакротак кладуць у салаты, а пялёсткі выкарыстоўваюць для наданьня непаўторнага смаку салодкім стравам і выпечцы.
— Цудоўная гісторыя і вельмі прыгожыя кветкі. Вялікі дзякуй Вам, бабця, — у задуменьні прамовіла Караліна, а кот Апалінарый зрабіў разумны выгляд і вырашыў на гэты раз сьціпла прамаўчаць.
— Прыходзь як-небудзь да мяне ў госьці, — запрасіла Караліну бабця — я навучу цябе вырошчваць кветкі і пачастую смачнымі канфітурамі, прыгатаванымі з пялёсткаў ружы.
Дзьверы пад’езда адчыніліся, ціхенька прасьпяваўшы ноту “ля”, і ва двор выйшаў маленькі хлопчык з заплечнікам ды ягоная мама. Яны павіталіся з Каралінай, падышлі да бабці, а потым усе разам накіраваліся да беласьнежнай Лянчы. Старэнькі Форд надзіва хутка з’арыентаваўся ў раптоўна зьмяніўшайся сітуацыі і нечакана для ўсіх завёўся. Як і заўсёды, першым у машыне апынуўся кот. Ён уладкаваўся на заднім сядзеньні, праверыў, ці правільна ляжыць ягоны хвост, заплюшчыў смарагдавыя вочы і вырашыў крыху паспаць.
...У той дзень на Менскім моры цудоўна адпачылі і ад душы павесяліліся Караліна са сваімі бацькамі, бабця са сваёю дачкою і ўнукам, сур’ёзны кот Апалінарый, а таксама залацісты Форд і беласьнежная Лянча. Цяпер усе яны — найлепшыя сябры: разам вандруюць, разам ладзяць сьвяты і разам вырошчваюць чароўныя кветкі стакроткі.
Легенда пра стакроткі ўзятая з артыкула Ирины Шкирандо “Маргаритка — значит красивая”, які быў надрукаваны ў газэце “Ва-Банк”.
